تبادل لینک هوشمند رابطه بين غذا و خلقوخو که برخي به آن «مود» مي‌گويند موضوع مطالعات متعددي هم در سطح جانوري و هم انساني بوده و ثابت شده است كه بين اين دو ارتباطي فراوان وجود دارد. مي‌توان گفت تغذيه به چند شکل مي‌تواند روي مود اثر بگذارد....
يکي به وعدههاي غذايي و حجم آن مربوط مي‌شود و ديگري از نظر ترکيب غذا. در ضمن، مطالعات نشان داده‌ا‌ند تاثيري که تغذيه بر مود مي‌گذارد در واقع در اثر تاثيري است که بر ميانجي‌هاي عصبي اعمال مي‌کند. در بين ميانجي‌هاي عصبي مي‌توان به سروتونين، دوپامين و نوراپي نفرين اشاره کرد كه سروتونين مهم‌ترين آنهاست. بنابراين عادات غذايي هستند كه
مي?توانند اثر مثبت و يا منفي بر خلقوخو داشته باشند كه در ادامه مي‌توانيد با آنها آشنا شويد.
مراقب نظم غذايي باشيد!
1
توصيه‌‌اي که ما متخصصان تغذيه به همه افراد چه سالم و چه بيمار داريم داشتن نظم در وعدههاي غذايي است. اين مساله بسيار اهميت دارد و روي خلق‌و‌خوي افراد تاثير مي‌گذارد. در افرادي که نظم غذايي مناسبي ندارند، مثل کارمندان به ويژه کارمندان بانک که به لحاظ شرايط حرفه‌اي خود ممکن است صبحانه بخورند يا خير يا خيلي سريع صبحانه‌اي جزيي ميل كنند، اين موضوع دقيقا روي مودشان تاثير مي‌گذارد. اين افراد با دسته زيادي از افراد در ارتباطند و بار رواني سنگيني روي آنهاست و در نتيجه کم تحمل مي‌شوند و حتي از کوره درمي‌روند. عين اين مساله را به شکل ديگر در راننده‌ها به ويژه رانندگان اتوبوس مي‌بينيم. کار اين افراد از صبح زود شروع مي‌شود و اکثرا وعدههاي منظم غذايي ندارند و گرچه اکثرا افراد مهرباني در خانه هستند، سرکار به دليل بار رواني که در کار وجود دارد و به بي‌نظمي غذايي اضافه مي‌شود، پرخاشگر مي‌شوند و دست خودشان هم نيست. جالب است بدانيد كه به صورت تجربي هر انساني در زندگي روزمره شاهد اين مساله بوده است. يک مثال بارز ارتباط وضعيت تغذيه و به ويژه عادات غذايي با خلقوخو در ماه مبارک رمضان است که به هر حال به نوعي افراد را تحت تاثير قرار مي‌دهد. همين که نظم غذايي افراد به هم مي‌خورد دست‌کم در هفته اول تغييراتي در افراد نظير خواب‌آلودگي و خستگي بروز مي‌کند تا زماني که فرد با وعدههاي جديد غذايي سازش پيدا کند. البته راه‌حل اين مساله دست هر يک از ماست. به?طوري که با ميان‌وعده‌هاي کوچک مثل ميوه‌ها که قابل حمل و صرف در زمان کوتاه هستند يا با مصرف يک ناهار سبک به شکل ساندويچ ساده مي‌توان جلوي اين مسايل را گرفت. منظور از ناهار، مصرف غذاهاي سرخ‌شده يا غوطه‌ور در روغن نيست. ناهار مي‌تواند نان و پنير يا يک تکه سينه مرغ باشد که در زمان کوتاه ظرف نيم‌ساعت با آرامش صرف شود.
وعدههاي حجيم نخوريد!
مراقب ترکيبات غذايي باشيد!
2
وعدههاي غذايي حجيم که بخشي از آن به نظم غذايي ارتباط دارد، مي‌تواند تاثير نامطلوبي بر خلقوخو بگذارد. کساني که فاصله زماني بين مصرف صبحانه و ناهارشان طولاني مي‌شود و درنهايت يک وعده حجيم به عنوان ناهار دريافت مي‌کنند، حالت پري، سنگيني و خواب‌آلودگي شديدي پيدا مي‌کنند و از محيط اجتماعي که فرد بايد با آن تعامل داشته باشد، جدا مي‌شوند. در ضمن، اگر بعد از صرف صبحانه فرد يک يا دو ميان‌وعده داشته باشد، مي‌تواند در وعده ناهار مقدار کمتري غذا بخورد و فعال و شاداب باقي بماند.
3
در اين رابطه مطالعات بيشتري صورت گرفته است. مشخص شده ترکيب غذا روي 3 ميانجي نامبرده به ويژه سروتونين تاثيرگذار است. مثلا غذاهايي که سهم کربوهيدرات به ويژه کربوهيدرات ساده بالايي دارند، مي‌توانند در کوتاه‌مدت هم اثر خوبي داشته باشند هم بد که البته توضيح آن کمي پيچيده است. اگر توجه کرده باشيد مصرف شکلات شادي‌بخش است. در واقع مصرف شکلات سبب رها شدن اندروفين مي‌شود که خواص شبه ترياکي دارد و حالت خوشايندي به فرد دست مي‌دهد. اما اين حالت گذراست و مصرف زياد مواد کربوهيدراتي مثل انواع پاستاها که قند بالايي دارند سبب ايجاد تغييراتي در سطح ميانجي‌هاي عصبي مي‌شود که درنهايت حالت خستگي، خمودگي و خواب‌آلودگي ايجاد مي‌کند. مطالعاتي که روي افزايش دريافت پروتئين، صورت گرفته نشان
داده اند که مصرف زياد پروتئين سبب پرانرژي بودن بعد از خوردن آنها مي‌شود. در مورد چربي بايد گفت، چربي غذا اگر زياد باشد حالت خمودگي و خستگي را القا مي‌کند ولي حذف کامل روغن از غذا نيز کار درستي نيست. رژيم بي‌چربي -يعني مصرف غذاهاي آب‌پز- کار صحيحي نيست. چربي‌ها به چربي خوب و بد تقسيم مي‌شوند. 25 تا 30 درصد از کل کالري دريافتي روزانه ما که البته با توجه به شرايط کم و زياد مي‌شود بايد از چربي‌هاي خوب مانند روغن زيتون و روغن مغز دانه‌ها باشد. در مطالعات جانوري ديده شده اگر چربي غذا به شکل شديد محدود شود در سطح چربي‌هاي خون يا ليکوپروتئين‌ها و ميانجي‌هاي عصبي تغييراتي ايجاد شده و حيوان رفتار تهاجمي و تخاصمي پيدا مي‌کند. اينکه اين يافته در مورد انسان نيز صحت دارد يا خير جاي بحث دارد اما معلوم است که عدم تعادل در رژيم غذايي پيامدهاي مفيدي نخواهد داشت.
زياد گوشت نخوريد!
4
اينکه رژيم پرپروتئين که سهم عمده آن مي‌تواند از پروتئين جانوري تامين شود آيا واقعا بر خلقوخو تاثير مي‌گذارد يا خير هنوز ثابت نشده است ولي به نظر مي‌رسد اثر مثبتي نداشته باشد. فراموش نکنيم مي‌توانيم عکس اين مساله را هم نگاه کنيم يعني کساني که روحيه تخاصمي دارند، ميل بيشتري به مصرف غذاهاي گوشتي دارند. پس براي آنكه خوي خشن پيدا نكنيد، در خوردن گوشت زياده‌روي نكنيد.
کمبودها را جدي بگيريد!
5
کمبود ريزمغذي‌ها مطمئنا روي خلقوخو تاثير مي‌گذارد. کمبود ريزمغذي‌ها به ويژه ويتامين‌هاي گروه B يعني B2، B6 و نياسين قطعا اثرهاي خيلي بدي بر خلقوخو مي‌گذارد و سبب بي‌خوابي مي‌شود. کمبودهاي حاشيه‌اي يا تحت باليني که ضرورتا علامت باليني ندارند و به طور معمول با تست‌هاي روتين آزمايشگاهي قابل‌تشخيص نيستند، مي‌توانند اثرات نامطلوبي بر خلقوخو داشته باشند و عمدتا به دو دليل ايجاد مي‌شوند؛ يکي داشتن رژيم غذايي نامناسب مانند مواردي که ذکر شد و عدم تعادل در برنامه غذايي و دوم بسته به وضعيت فيزيولوژيک بدن در دوران بارداري يا دوران رشد يا موارد بيماري مانند افزايش دفع که فرد نياز به دريافت بيشتر اين مواد دارد. کمبودهاي حاشيه‌اي وقتي ايجاد شود روي مود تاثير مي‌گذارد و يک متخصص تغذيه با ارزيابي صحيح و ابزارهايي که مي‌شناسد، مي‌تواند اين کمبود را تشخيص دهد و حمايت‌هاي تغذيه‌اي را شروع کند. البته فراموش نکنيد که بخشي از خلقوخو به محيط فرهنگي و اجتماعي افراد بازمي‌گردد و صرفا ربط دادن خلقوخو به تغذيه ساده‌انگاري است. بنابراين در کنار تغذيه، داشتن شيوه صحيح زندگي و ورزش نيز اهميت ويژه‌اي دارد.
نظرات شما عزیزان:
ممنون كه بهم سر زدي،،وب زيبايي داري
